Vooroordelen

Vaak worden rolstoelgebruikers over dezelfde kam geschoren terwijl zij om diverse redenen op deze mobiliteitsvorm aangewezen kunnen zijn. Somatische, psychische of een combinatie van beide klachten, blijvend door ziekte of ongeval, tijdelijk gedurende revalidatie en herstel of incidenteel rolstoelgebruik vanwege b.v. vermoeidheid bij ME. Het onderscheid zal niet altijd even duidelijk zijn maar zomaar ergens vanuit te gaan, kan onnodig kwetsend zijn. Ik ben op een gemotoriseerde stoel op wielen aangewezen louter vanwege lichamelijke beperkingen. Er wordt vaak gedacht en door sommigen uitgesproken dat een rolstoeler meestal ook verstandelijk iets mankeert. Iemand met een gezond verstand ervaart het als denigrerend wanneer er over en niet met je wordt gesproken. Zoals de taxichauffeur die aan Karin vroeg of ik tijdens zo'n theatervoorstelling wel alles meekreeg. Zij verzekerde hem dat ik wellicht nog meer waarneem en begrijp dan de overige bezoekers. Anderen willen ongevraagd de bediening van de rolstoel overnemen alsof zij daarmee goed overweg zouden kunnen. Naderhand moeten zij erkennen dat ik met de kinbesturing beter rij als velen met handbediening. Nu gaat communiceren moeizamer maar ook toen ik me nog goed verbaal kon uiten, werd niet tegen mij maar de begeleider gesproken. Met de spraakcomputer kan ik aardig uit de voeten alleen vraagt het wat meer tijd en dus geduld van zowel mij als de toehoorder. Het gebruik van de MiniMerc met een headmouse is helaas ondoenlijk tijdens het vervoer en in het felle daglicht is het scherm moeilijk te bedienen en te lezen. In een zorgcentrum verblijven mensen die hardhorend zijn waardoor sommige verzorgenden tegen iedereen schreeuwen omdat zij dat gewend zijn. Ook vergeetachtigheid, al dan niet t.g.v. dementie, komt voor wat niet hoeft te betekenen dat alle bewoners op dezelfde wijze worden bejegend. Een kinderlijke benadering, dingen herhaaldelijk zeggen en alle handelingen benoemen zijn storende zaken als je bij het volle verstand bent. Het is belangrijk om iedereen in zijn of haar waarde te laten zeker als het mensen betreft, die al veel hebben moeten inleveren ook op maatschappelijk en sociaal vlak.

Rolstoelleed

Sommige taxichauffeurs leggen geen veiligheidsgordel aan omdat ik een gepolsterd werkblad voor mij heb maar zijn daar strikt genomen wel toe verplicht. Zo'n gordel wordt over mijn buik gespannen en drukt dan op de pegsonde, hetgeen verre van aangenaam is. Ik heb de verpleeghuisarts een briefje laten schrijven waardoor ik geen gordelplicht heb en niet bekeurd kan worden. In hetzelfde briefje wordt aangegeven dat ik, vanwege toenemende instabiliteit van mijn lichaam m.n. het hoofd, lange taxiritten moeilijk kan doorstaan. Zonder gegronde motivatie mag gecombineerd worden met andere ritten en de totale reisduur tot drie keer de kortste reistijd van mijn geboekte rit bedragen. Lange stukken rijden en veel manoevreren met de rolstoel m.b.v. de kinbesturing is ook zeer vermoeiend. Hobbelige wegen met allerlei obstakels vragen opperste concentratie en onuitputtelijk doorzettingsvermogen, dat ondervond ik laatst tijdens een middag Sittardse binnenstad. Het valt niet mee om bij alle oneffenheden mijn kin op de joystick te houden en tevens op te letten wat in de directe omgeving gebeurt. Mensen komen je tegemoet gelopen terwijl ze zijwaarts of zelfs achterom kijken. De meesten hebben tijdig in de gaten dat ze beter in dezelfde riching kunnen kijken en lopen maar soms is een botsing met mijn inmiddels stilstaande elro onvermijdbaar. Anderen schromen niet om ternauwernood voor de elro door te kruisen en zijn nog verbaasd ook dat je niet inhoudt of uitwijkt. Je zou ze willen uitnodigen om zich eens met een rolstoel tussen de winkelende massa te begeven en te laten ervaren hoeveel hindernissen je tegenkomt. Op de markt kwam ik vast te zitten door een metalen pin, die tussen de klinkers was geslagen, vier mannen hebben mij samen met de rolstoel er overheen getild zodat ik mijn weg weer kon vervolgen. Je behendigheid wordt zwaar op de proef gesteld door wat er allemaal staat uitgestald op trottoirs en promenades, veel winkels zijn moeilijk of volstrekt niet toegankelijk en de schaarse rolstoeltoiletten zijn vaak nog te krap bemeten. Verlaagde stoepranden is een belangrijke eerste stap geweest maar natuurlijk onvoldoende om rolstoelers tegemoet te komen. Meer oprijplaten of -hellingen, automatische deuren, bredere doorgangen, ruime toiletten en ook meer begrip van de valide medemens zouden het nog gemakkelijker maken.

De paaldanseres

Zo langzamerhand heb ik veel cabaretiers, die naar mijn mening een theaterbezoek waard zijn, live mogen zien optreden. Herman Finkers staat nog steeds hoog op mijn verlanglijstje, zijn optredens in De Oranjerie waren snel uitverkocht en later wegens ziekte afgelast. Op zaterdag 18 april hebben wij wel Tineke Schouten met haar theatershow Posi-Tien kunnen bewonderen. Ik spreek bewust over show en niet voorstelling omdat haar anders tekort zou worden gedaan. Zij zit al 35 jaar in het vak en staat vooral bekend om het grandioos neerzetten van bestaande en verzonnen typetjes. Na vliegensvlugge verkleedpartijen verschijnt zij treffend uitgedost op de buhne met perfecte nabootsing van stemmen, waardoor onmiskenbaar duidelijk is wie wordt uitgebeeld. Het zevenkoppig orkest brengt een big band sound voort en een aantal leden nemen ook deel aan sommige sketches. De neonverlichte, kleurrijke stellage voor de musici met centraal een brede trap naar een hoger gelegen podium, schept ogenblikkelijk een vrolijke sfeer. Opvallend veel grappen zijn seksueel getint maar ik heb daar beduidend minder moeite mee dan onnodig grove taal gebruiken of ten koste van anderen grappig willen zijn. De bejaarde paaldanseres, die van geen ophouden weet, viel bij iedereen goed in de smaak. Gehuld in een slappe, tweede huid met bikini en knielaarzen om de spataders te verbergen, sloeg zij in als een (seks)bom. Van haar goddelijke lichaam en de gebrekkige capriolen aan de paal raken de mannen volgens haar nog steeds opgewonden. Na het uittrekken van het bovenstukje nemen haar hangborsten alle vrijheid te baat om een eigen leven te gaan leiden. Wat ik ook probeer te beschrijven, dat kun je beter zelf gaan bekijken en daar is volop gelegenheid voor want Tineke Schouten bruist zo van de energie, die zet haar loopbaan nog wel even voort.

Zorgzwaartebekostiging

Een 22-letterwoord dat bij Scrabble een mooie score oplevert maar draagt het ook bij aan een betere besteding van geld in de verzorgings- en verpleeghuizen. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft een andere manier van geld geven bedacht en vanaf 1 januari 2009 ingevoerd. Het bedrag dat een zorginstelling krijgt is afgestemd op de zorg die elke bewoner nodig heeft en is zorgzwaartebekostiging gedoopt. Net als zorgzwaartepakket en zorgplan geduldige termen maar wat betekenen ze in de dagelijkse praktijk. Het zorgzwaartepakket wordt door het CIZ, centrum indicatie zorg, toegekend en de financiële vergoeding die daarvoor staat, wordt uitgekeerd aan de zorginstelling, waar in samenspraak met de bewoner het zorgplan wordt opgesteld. Het geld is binnen, de verzorging is afgesproken en dan komt het op de uitvoering aan. Een zorginstelling had en behoudt, ook nu het zorgzwaartebekostiging heet, de vrijheid om het geld anders te besteden dan aan de directe zorg. Werving en scholing van personeel, inrichting van ruimtes voor algemeen nut of tuinaanleg zijn daar voorbeelden van. Niets mis mee als iedereen de zorg krijgt die hem of haar toekomt maar daar schort het nogal eens aan. Wij moeten roeien met de riemen die we hebben, is een veel gehoord excuus daarmee doelend op onderbezetting of te weinig gekwalificeerd personeel. Wanneer een afdeling wordt gerund met louter flex-medewerksters of stagaires en slechts eentje, die alle handelingen mag verrichten, dan kun je problemen verwachten. De daadwerkelijke zorg door voldoende en goedgeschoold personeel, moet de hoogste prioriteit hebben bij de zorgzwaartebekostiging, de besteding van het beschikbare geld. Het mag niet zo zijn dat alleen in een hospice, pas in de laatste levensfase optimale zorg naar wens wordt geboden. Ook niet-terminale bewoners verdienen het om in de watten te worden gelegd want niemand verblijft voor de lol in een verzorgings- of verpleeghuis.

Wanbeleid met veel impact

Als je een half miljoen ter beschikking hebt voor de bouw van een huis en gaandeweg lopen de kosten op tot 1,4 miljoen dan heb je een vet probleem. Een particulier zal wel uitkijken om meer uit te geven dan begroot is want geldschieters zullen niet in de rij staan. Van procentueel dezelfde overschrijding is sprake bij het Sittard-Geleense ziekenhuis, oorspronkelijk geraamd op 160 miljoen kwamen de bouwkosten uiteindelijk uit op 380 miljoen. Het grote verschil is dat de gevolgen daarvan zoveel meer, onschuldige mensen treffen en daarom wordt snel verwacht dat de overheid en andere instanties wel even bijlappen. Het zou een vrijbrief betekenen voor opdrachtgevers van dergelijke projecten als ieder financieel gat, ongeacht grootte of ontstaan daarvan, gegarandeerd wordt opgevuld. Triest dat een aantal lieden het zo kunnen verpesten voor duizenden anderen; personeel en bewoners in zorginstellingen, thuiszorgmedewerkers en zij die daar afhankelijk van zijn. Het schrappen van 700 banen moet Orbisconcern mede uit de malaise halen maar het sociaal plan bedraagt een slordige twee miljoen. Voor een nagenoeg evenhoog bedrag als vorstelijke gage is een deskundige ingehuurd om de organisatiestructuur te verbeteren. De sloop van het oude Maaslandziekenhuis is ook nog een aanzienlijke kostenpost. De overige bouwplannen zijn voorlopig van tafel, interne verbouwingen worden uitgesteld en zelfs niet alle reparaties worden nog verricht.
Ik verblijf momenteel in een restant van het voormalige St. Barbara ziekenhuis, waar ik ruim veertig jaar geleden mijn amandelen nog heb laten knippen. Reeds in de 90-er jaren stond dit gebouw op de nominatie om met de grond gelijkgemaakt te worden maar het is nog steeds in gebruik. De bouw van drie units voor kleinschalig wonen had al van start moeten gaan zodat de bewoners van St. Jan voor het eind van 2009 hun intrek zouden kunnen nemen. Een woonvorm, die zowel de psycho-geriatrische cliënten als het verzorgend personeel als prettiger ervaren. De bewoners van St. Odilia konden dan verhuizen naar het modernere flatgebouw van St. Jan zodat hun huidige, overjarige onderkomen eindelijk gesloopt zou kunnen worden. Alle cliënten zouden dan een eigen kamer krijgen en kunnen verblijven in ruimten, die meer beantwoorden aan de hedendaagse normen voor privacy en comfort. Deze planning valt nu in duigen omdat Orbisconcern koos voor de bouw van een superdelux ziekenhuis, waar de opnameduur steeds korter wordt, terwijl honderden mensen onder slechte woon- en leefomstandigheden jarenlang in zorginstellingen moeten verblijven. Dat betekent voor onbepaalde tijd nog langer omgaan met ongemakken als een kamer delen met een of meerdere andere bewoners, te weinig toilet- en douchegelegenheden, psycho-geriatrische en somatische cliënten op dezelfde afdeling, een slecht ventilatiesysteem dat mede verantwoordelijk is voor een extreem lage luchtvochtigheid, een lekkend dak waardoor bij aanhoudende neerslag onder weggeschoven plafondplaten emmers moeten worden geplaatst, tochtige ramen enzovoort.

FC Knudde boven Sporting Limburg

Uitgezonderd een groep fanatieke clubaanhangers, supporters wil ik ze niet noemen, was iedereen het eens over een fusie tussen Roda JC en Fortuna SC. Beide besturen, gemeentes en de provincie steunden de stuurgroep, die maandenlang een fusieplan uitbroedde dat garant zou staan voor voetbal op eredivisieniveau in Limburg. Vol trots werd op 2 april een en ander gepresenteerd en de weg voor Sporting Limburg, de toekomstige middenmoter in het betaald topvoetbal, leek open te liggen. Niets is minder waar want toezeggingen van de provincie om 6,5 tot 8 miljoen te investeren, blijken loos te zijn. Daarmee is het fundament onder het fusieplan uitgehaald en Sporting Limburg alweer van de baan.
Bovengenoemde groep kraait nu victorie maar het is opnieuw een gemiste kans om financieel gezond en concurrerend voetbal in Limburg te realiseren. Waar andere provincies er wel in slagen om een voetbalclub van formaat te leveren, houdt Limburg halsstarrig vast aan vier middelmatige clubs. Roda JC heeft geldzorgen en hangt degradatie naar de eerste divisie boven het hoofd. Fortuna SC zit nog dieper in de rode cijfers, zodanig dat de KNVB de licentie heeft ingetrokken. Met de huidige spelers, op een na allen met aflopende contracten, is meedraaien in de eerste divisie al een zware kluif. Kortom weinig perspectief voor beide clubs zonder een aanzienlijke financiële injectie en het is zeer te betwijfelen of sponsoren, gemeente en provincie daartoe bereid zijn.

Sound, Vision and Lyrics

Pink Project, the Pink Floyd tribute band, verzorgde zaterdag 4 april een drie uur durend optreden met slechts een korte reguliere pauze. De voornamelijk uit Den Haag en Delft afkomstige bandleden brengen al vijftien jaar een eerbetoon aan Pink Floyd door het spelen van hun muziek. Er is veel lef voor nodig om zo'n wereldband te imiteren en tevens is het een enorme uitdaging want Pink Floyd is zoveel meer dan muziek alleen. Additionele geluidsfragmenten, videobeelden, (opblaasbare) objecten, laserstralen, licht, rook en vuurwerk maken een wezenlijk onderdeel uit van hun wervelende shows. Veel elementen zaten in Pink Project's optreden, logischerwijs in beperktere mate omdat in een theater met een kleiner podium minder mogelijk is en ongetwijfeld speelt het beschikbare budget ook een rol daarbij. De in De Oranjerie aanwezigen, waaronder opvallend meer mannen, vermaakten zich er niet minder om, integendeel waren laaiend enthousiast dat zij Pink Floyd zo goed benaderden. Het concert opende met Shine on you crazy diamond, een nummer dat zich uitstekend leent om de musici een voor een op te laten komen, gevolgd door het ruigere One of these days. Uiteraard konden tracks van succesalbums als Dark side of the moon en The wall niet ontbreken maar ook "onbekender" werk als Set the controls for the heart of the sun van de dubbel-cd Ummagumma werd niet geschuwd. Het gerucht gaat dat Pink Project plannen heeft om eind 2009 The wall, de massaproductie van Roger Waters, uit te voeren dus houdt het in de gaten.