Zorgelijk

EenVandaag heeft twee opeenvolgende avonden de mistoestanden in zorgcentra aan de kaak gesteld. In Rondom Tien hebben mensen uit alle lagen van de zorg, betrokken familieleden en politici met elkaar gediscussiëerd over dezelfde problematiek. Eerste Pinksterdag heeft Zembla een reportage over dit thema uitgezonden, kortom het is een hot item bij de actualiteitenprogramma's. Naast familieleden van bewoners, die daar doorgaans zelf niet toe in staat zijn, klagen ook de zorgmedewerkers in meerdere mate. Onderbezetting en dientengevolge te hoge werkdruk, onvoldoende tijd en aandacht voor de bewoners zijn feiten, die al langer bekend zijn maar helaas algemeen geaccepteerd worden. Het is niet anders en we zullen er aan moeten wennen maar dat doet het natuurlijk nooit.
Uit onderzoek blijkt dat een cliënt gemiddeld vier uur zorg per week tekortkomt, tijd die opgaat aan zaken als rapporteren, protocoleren en vergaderen. Steeds meer handelingen worden gelimiteerd of geschrapt vanwege tijdgebrek en bezuiniging. Er moeten vaker en meer keuzes worden gemaakt en prioriteiten worden gesteld. Eenmaal per week douchen of baden en maximaal drie keer daags incontinentiemateriaal verschonen, is meer regel dan uitzondering. Cliënten krijgen smetvlekken doordat zij te lang in hun urine en faeces hebben gezeten of gelegen en huidplooien niet goed worden gewassen en gedroogd. Er worden gehoorcoaches aangesteld om gehoorapparaten schoon te maken en op een goede werking te controleren. Net als brillen en kunstgebitten worden zij makkelijk vergeten of slecht onderhouden. Overbodige medicatie en onnodig hoge doseringen om de bewoners rustig te houden. Het vastbinden of anderszins fixeren van cliënten omdat er geen toezicht kan worden gehouden en zo zijn er nog veel en meer schrijnende, mensonterende voorbeelden.
Er is een groot verloop onder het verzorgend personeel en het nieuwe aanbod valt zwaar tegen. Medewerkers haken af omdat het werkklimaat hen niet aanstaat en proberen elders hun heil te zoeken. Degene die de zorg naar "oude" inzichten uitvoert, wordt door de collega's teruggefloten. Hoger- en middenkader van de organisaties hebben een enorme groei doorgemaakt. Allerlei functies, zoals staf- en beleidsmedewerkers, zijn gecreëerd om het uitgebreide management te ondersteunen bij de aansturing van de werkvloer. De daadwerkelijke arbeid moet worden verricht binnen opgelegde budgetten met beperkte middelen en mankracht. Meer handen aan het bed en minder bureaucratie kunnen bijdragen aan een betere zorg en zou al jaren het motto moeten zijn maar geld speelt een belangrijke rol. De vergoeding voor een ziekenhuisbed is vijf maal hoger dan die voor een verpleeghuisbed en € 180 blijkt ontoereikend te zijn om goede zorg te kunnen verlenen.
In 2004 heeft de inspectie voor de gezondheidszorg de situatie bekeken en geconcludeerd dat er veel moet verbeteren en voor een aantal zorgcentra op zeer korte termijn. Onlangs heeft de inspectie een rapport uitgebracht waarin men stelt dat we op de goede weg zijn maar in een veel te laag tempo. Ab Klink, die ministeriële verantwoordelijkheid draagt, spreekt bij Het Elfde Uur zijn bezorgdheid uit over de toekomst van de gezondheidszorg en gaat voorbij aan de status quo alsof er nu niets aan de hand is. Net als in het onderwijs zal extra geld nodig zijn om het werken in de zorg aantrekkelijker te maken, zeker als nog 500.000 verzorgenden aan de slag moeten om de vergrijzing het hoofd te bieden. Door hogere salariëring, meer hogeropgeleid personeel en betere werkomstandigheden kan ook de kwaliteit van de zorg op peil worden gebracht.